Шинжлэх ухааны паркийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төсөл

Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 2.3.5 дахь хэсэгт заасан “судалгаанд суурилсан үндэсний их сургуулийг хөгжүүлэх” зорилтыг дэвшүүлсэн бөгөөд уг зорилтын хэрэгжилтийг хангах ажлын хүрээнд “Судалгаа, шинжилгээний ажлын санхүүжилтийг нэмэгдүүлж, орлогын олон талд (эндоумент сан) эх үүсвэрийг бий болгох”, “эндоумент сан байгуулах дүрэм журам боловсруулан эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх”-ээр тусгагдсан.

Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуулийн 19 дүгээр зүйлийн 19.4 дэх хэсэгт “19.4.Судалгааны ажлын арга барил эзэмшсэн байдал, ур чадварынх нь түвшин, ажлын үр дүнг үнэлэх, зэрэг дэвийг ахиулах зорилгоор эрдэм шинжилгээний ажилтныг 4 жил тутамд аттестатчилалд хамруулах бөгөөд журмыг нь шинжлэх ухаан, технологийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална. “ гэж заасны дагуу Эрдэм шинжилгээний ажилтныг аттестатчилах журмын төслийг боловсруулан, Захиргааны тухай хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1 дэх заалтын хүрээнд санал авахаар оруулж байна.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн конвенц, “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хууль”-ийн дөрөвдүгээр бүлэгт заасан сурч боловсрох эрхийг хангах хүрээнд бүх шатны сургалтын байгууллагад сургалтын хүртээмжтэй орчин бүрдүүлэх,  сургуулийн өмнөх, бага, дунд боловсролд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг тэгш хамран сургах бодлогыг хэрэгжүүлэх  зорилгоор “ Бүх шатны сургалтын байгууллагын хөгжлийн бэрхшээлтэй суралцагчийн онцлогт тохирох хэрэглэгдэхүүн, сургалтын орчныг бүрдүүлэх журам”-ын төслийг та бүхэнд танилцуулж байна.

“Алсын хараа-2050” Монгол улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогод “Хүн бүрд чанартай боловсрол эзэмших тэгш боломж бүрдүүлж, боловсролыг хувь хүний хөгжил, гэр бүлийн амьдралын баталгаа, улс орны хөгжлийн суурь болгон насан туршдаа суралцахуйн тогтолцоог бэхжүүлнэ” гэж зорилт болгон дэвшүүлсэн.

Энэхүү журмаар багшийн ажлын норм, бүтцийн дагуу албан тушаалын тодорхойлолт, хөдөлмөрийн гэрээнд тусгагдсан ажлын гүйцэтгэл, үр дүнгээр үнэлж дүгнэх үнэлгээний үр дүнд үндэслэн багшийн мэргэжлийн хөгжлийн хэрэгцээг тодорхойлох, багшид мөнгөн урамшуулал олгох үндэслэлийг тогтоохтой холбогдох харилцааг зохицуулахаар тусгасан.

Хүүхдийн цэцэрлэг сургуулийн өмнөх боловсролын хувилбарт сургалт зохион байгуулахтай холбогдох харилцааг энэхүү журмаар зохицуулна

Монгол Улсын Их Хурлын 2020 оны 52 дугаар тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого Алсын хараа-2050”-д насан туршийн суралцахуй, ногоон хөгжил, техник технологийн дэвшилд суурилсан мэргэжлийн боловсрол, сургалтыг хөгжүүлэх, мэргэшлийн түвшний шаталсан бүтцийг хөгжүүлэх, багш, хүний нөөцийг бэлтгэх, мэргэшүүлэх, тэгш хүртээмжтэй сургалтын орчин бүрдүүлэх, цахим болон зайн сургалтыг өргөжүүлэх зорилтыг дэвшүүлсэн билээ. Энэхүү зорилтыг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын тухай хуулийг шинэчлэн найруулах хэрэгцээ шаардлагыг урьдчилан тандан судалсны үндсэн дээр Монгол Улсын хууль тогтоомжийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2 дахь заалтын дагуу Техникийн болон мэргэжлийн боловсролын тухай хуулийн төслийн үзэл баримтлалын болон хуулийн төслийг боловсруулаад байна. 

Нийслэлийн Боловсролын газар, аймгийн Боловсрол, шинжлэх ухааны газар (цаашид “газар” гэх)-ын бүрэн эрх, чиг үүрэг хэрэгжүүлэхтэй холбогдох харилцааг энэхүү журмаар зохицуулна.

Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуулийн 13.2.1-т эрдэм шинжилгээний байгууллага, ажилтан дор дурдсан шинжлэх ухаан, технологийн үйл ажиллагааны зарчим, эрдэм шинжилгээний ажилтны ёс зүй, нэр төрийг эрхэмлэн ажиллахаар заасан. “Эрдэм шинжилгээний ажилтны ёс зүйн дүрэм”-д нэмэлт, өөрчлөлт оруулж байгаа тул дүрмийн төсөлд саналаа өгнө үү.

Боловсролын тухай хууль нь 2002 онд анх батлагдсан. Их өгөгдөл, хиймэл оюун ухаан болон Аж үйлдвэрийн IV дүгээр хувьсгал, цахим орчин, хувь хүний мэдлэг, ур чадварт тавигдах шаардлага зэрэг шинжлэх ухаан, техник, технологийн хөгжил нь дэлхий нийтээрээ боловсролын эрх зүйн орчин, тогтолцоо, сургалтын агуулга, арга зүйгээ хувь хүний хөгжлийн онцлог, шаардлагад нийцүүлэх хэрэгцээг бий болгоод байна.  Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолоор батлагдсан “Алсын хараа 2050”, “Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл, “Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт “Хүн бүрд чанартай боловсрол эзэмших тэгш боломж бүрдүүлж, боловсролыг хувь хүний хөгжил, гэр бүлийн амьдралын баталгаа, улс орны хөгжлийн суурь болгон насан туршдаа суралцахуйн тогтолцоог бэхжүүлэх” зорилтыг тус тус тусгасан.